p ,j n rr' Digitized by Google E' Typographco Franci sci Hackii. . ■ . .7 - - ■ ■■ dmm Cio I 3 C L II» X Digitized by Google Nunc primum Delineatus , Defcriptus & Eruditorum Examini expolitus I OANNE v*» HORNE, Medicina Doctore & Anatomes Profejfore in Ac ad, Lugduno - Batava. Ufiimi» Viri», Illujlrii tsfcademU Lugdu- nenfis Quratoribm Splendidiflimi». D. AMELIO B O U C K HORST, Domino de Wim- raenum, Ordinis Equeftris Affdfori, Rhenolandiae Billavo & Aggerum Praefe&o , in Collegium Foederati Belgii Or- dinum Generalium Delegato. D. GERARDO SCHAEP, J.C Inclytae Amfteloda- menfium Reip. Confuli , Foederati Belgii Confiliario Status, & Legationibus ad.Setcnifi'. Daniae Sueciaeque Re- ges claro. - r D. CORNELIO & BE VE REN, Equiti Strevelshouc- kii , Wcft-IfTelmOndae, & Develftelnii Domino, primae Hollandiae Urbis Dordraccn# Exconfuli , & ad PotentifC Magnae Britanniae Daniaeque Reges Exlegato. . EoB.uMq.VE Collegis, <^4mplifiimis Spetfatifimifiqiu Viris, Vlorentifimx Keipubl. Lugdunenfis Qonfulibm. D. MAURITIO vander AA,Prsfidi. D. WILHELMO PAETS, j. C. & in Confilium Foe- derati Belgii Ordinum Generalium Delegato. D. SIMONI a BAERSDORP , J. C. Delegatorum Hollandiae Procerum non ita pridem Collegae. D. FEUSTIO i ZYP. / Nec n oh ^Amplifimo Qonfultif imoque Viro , D. JOANNJ a WEVELINCHOVEN , J.C. Reipubl. Lugdunenfis Syndico, & NobiliffimisD. P. Ci> ratoribus & Secretis Dominii mek furmmpert tolendu. Ffero V obis , Viri Jfobilifl. & Ampli fi. fludiorum quam (et fi in obfcuro fitam) repertu- rus esi, qui [quis Bfalum librum dextra manu ape- ruerit. (cetera fupplebit V fler favor, donec ma- jora in lucem proferam > quce nunc domi me ce pie- mo , quo prodeam limatiora^. Hanc edere con - fultum putavi - maturius differtationem , tum ut aliis an fam praeberem diligentius in hanc rem in- quirendi , tum ut juventus reclis impo ferum im- buatur opinionibus circa 3futr itionis doctrinam, quas in animalis oeconomia cognofcenda princi- pem obtinet locum . V xlete V iri Jfobilif. & Ampli f. hsecque conatuum ?iof rorum fecimi- na ferena fro?ite accipite . Hem Opt. e 5\dax. Reip. &• Acad . bono V ?x fojpitet quam diu- tijfime, quo etiam nobis porro detur fub ‘Regi- minis Vefri umbra §o?jquiefcere. Dabam *Pri- die J\(o?i. Maij cIo Ip clii. NOBILISS. AMPLITUD. VESTR/E £ • .<■ • 4 'Deditiftmui Catior dr Qlient JOANNES van HORNI'- < Digitized by Google 4 r Digitizeob i I Litterarum FIGURA explicatio. d a 4. Vena» & arteriae Mefaraicae. bbb. Venae ladex per mefenterium difleminatae. C C. Glandula Mefenterii maxima, Afellio quoque Pancreas dida. d d. Duo rami infignes per medium ramum conjundi , a dida glan- dula ad Renalem pergentes. F. Glandula reni finiftro ftiperjacens. ggg. Anfradus , gyri, plexufque quamplurimi arterix magna: trunco incumbentes. H H. Dudus Chyliferus novus per thoracis longitudinem afcendens. i i. Ejufdem bifurcatio intra quartam & fextam thoracis vertebram. K. Portio dudus Chyliferi cefophago incumbens , ubi cor fuperavit. L. Dudus infertio in Jugularem finiftram. M. Ejufdem ingreflus in Axillaris principium feu fubclaviam. N. Venae cava: portio fupra cor. O O. Ejufdem venae finiftra bifurcatio. PP. Oefophagus* Cor. RR. Pulmones. S. Afpera arteria. TTT. Arteria aorta defeendens. VVV. Diaphragmatis difeifli portiones. X. Ventriculi corpus ad latus politum, r. Inteftini redi portio e fuo loco remota. Z. Ren finifter cum vena Se arteria emulgente. «. Venula tranfiens glandulam renalem , & ad lumborum mufculos terminans. fi fi. Ramuli intercoftales ab aorta derivati. Inteftini jejuni pars. h* Hepatis lobus ventriculo incumbens^ Digitized by Google 13 y; T>VCTVM CHYLIFET^UM PRjEFATIO. I non faftidis , R.ecentiorum in re Anatomica inventis , ani- mum oculofque advertere, huc adfis Studiofe Le&or, mecum contemplaturus , quam ferax talium ut noftrum hoc faecu- lum. Sicuti enim repetitis na- vigationibus plurimae in Macrocofmo inventae iunt Infulae , freta , finusque noftra memoria , de quibus,ne per ibmnium, cogitavit Antiquitas^N on aliter afliduis fedulisque fe&ionibus plurima inMi- crocofmoobfervatafuere, quae cx ufu funt medico futura plurimum, quaeque aut omnino, aut magnam partem Veteres latuifle (abfit di&o invidia)non eft quod dubitemus. Sane inexhaufta adeo eft corpu- fculi noftriftru&u recognitio, adeo innumera par- ticularum varietas occurrit, quarum contemplatio- ne ne faeculum fufficiat ; quo mirandum eft minus, plurima ab oculatilfimispreteriri, plurima quoque A repe- Digitized by Google •I reperiri , non improbo tantum labore & induftria, ( quas ubi quis adhibuerit, non eft cur metuat nihil libi reli&um effc , quod inveniat , amplius ) fed & cafu fortuito. Idem namque Anatomicis continge- re arbitror quod Naucleris^ hi facpius alio dum ten- dunt , in Infulas novas incidunt, procellis vel aqua- rum vorticibus eo delati : Illis, [in viva praefer tim fe&ione] plurima fe offerunt praiter fpemprjeter- que exfpe&ationem , haud inferiora iis , quibus in- veftigandis operam impendebant Ut enim nunc taceam nobiliffimum illud fanguinis in orbem mo- - tus inventum, quod ex pulmonum, cordis, arteria- rum valvularumque ftru&urae & a&ionum praevia contemplatione videtur profhixifie ; & lllentio quoq, prxteream utilidiraum illum pancreaticum d ucium Wtrfungtanum , cum non confiet, quaoc- cafione primo in eum inciderit in ventor, qui tot fa~ gacifTimos Anatomicos latuit: Mera Gafparts JfeUu fuit fortuna, quod, dum Diaphragmatis motum invefiigare fiudet , fuisque auditoribus demon- ftrare , in venas chyliferas per mefenteriumdifper- fas inciderit , quibus La&earum nomen indidit, quafque delineavit defcripfitque primus. Quo fuo invento , quantum fplendoris Anatomico ftu- dio accefferit, quantaque lux exorta fit Medicis,de chyli ad Hepar tradu&ione follicitis , verbis vix potefi: Digitized by Google poteft explicari. Nec immeritorum enim in inda- ganda Animalis oeconomia , a Niitritione omnium primo fitincipiendum, [quaeutcaetcrarumfun&io- numeft fundamentum, ita incredibili inftrumento- rum apparatu eam inftruxit Natura ] omnes inge- nii vires in ejus indagine Veteres pofuerunt: Hinc obfummamrei & difficultatem &obfcuritatem in varias abiere partes , unoquoque Naturae legem pro fuae rationis di&amine praeferibente. Et quam- vis plurimi Naturae librum ftudiofe confulucrint perpetuo tamen manfit abftrufa rei hujus veritas ’ nec aliud tot annorum /patiis adinventum eft, quam quod Vena; Mefaraicae chyli abinteftinisadEpar delatrices fuerint habitae, de quibus Deus bone I quot agitata: funt fpinofae quaeftiones > quae non p ro- duciae fpeculationes circa earum officium ! anfcil. per eas chylus ad Epar,viciffimque fanguis ab illo ad inteftinorumnutritionemdiftiibuatur-anidfiat per eafdem venas, an diverfas ; anunoeodemque tempore,an fucceflive ^anipfisinfit vis 8c fimilis farinae complures ? ut quafi quot capita tot 1 fuerint : quas omnes fola Lagearum ab JjeUi° inventarum infpe&io fatis fuperque diflbl- vit, quae nos docere poteft > quartum hoe mefarai- corum vaforum genus, chylum continere ab inte- ftinis fufeeptum , quem per peculiares du&usC ex A 2 ejufdem / Digitized by Google ejuldemfentcntia]ad hepar deferat , infanguinem paulo poft convertendum. Non me latet , quot quantisque difficultatibus etiamnunc premantur ha; Venae Ladifera;,& quam lerupulofifint e dodiffimis non pauci , ut hoc eis officium committant. Inprimis enim earundem exilitas illos retinet , quae videtur impar efle tantae chyli copia; fufcipiendae , quam qui multitudine coinpenfari nobis occinupt , atque plurimas alias Ladiferas comminifcuntur , vifu nunquam perci- piendas, nae! illi Entia multiplicare nulla urgente neceffitate videntur. Sed aliud praeterea eft, quod magnos illos viros remoratur j Origo nempe,&in- fertio incerta. De Origine tquam triplicem fta- tuunt] non parva oritur difficultasjfed ver6^°«^«s feu difpenfationis initium, omnium confenfu ab in- teftinis eft, nam & capillarium forma intcft inorum tunicas fubeunt , & ab illis fuccum aliquem fulei- piunt, quod manifefte comprobat ligatura. Verum an non fuae aliquod habent principium, h. e. in communem aliquem truncum coeunt e plurimis furculis alicui parenchymati implexis ? Id videtur afferere Clarijs. Veflingm. Synt. anat.c. 4 .cum earum originem a Pancreate deducit , & depingit tab. 2 . c. 8. tanquam communi fcaturigine, ob cujus lati- tudinem infignem, non unico trunco , fed diffindis prin- Digitized by Google principiis emergere, partimque ad hepar partim ad inteftina deferri exiftimat ; eumque fequutus TSLatbanael .Higmorus artificiofis hguri9, non ita pri- dem editis, delineavit La&earum e Pancreate exor- tum , earumque fiipra Portae venam ad hepatis ima progreflinn. Ego vero hifce moveri non polium, ut in Pancreate quaeram La&earum ne enim hic ludamus in ambiguo Pancreatis nomine, (i qui- dem intelligamus corpus illud fub ventriculo poli- tum, atque item aliud, longitudini Duodeni in ca- nibus appofitum , cum non nifi tenues la&earum furculi illud pertranfeant , fulcri & fubfterniculi vice fungi crediderim potius, quam fundamenti 8 c fcaturginis ; fin Pancreatis nomine accipiamus ma- ximam Mefenterii glandulam , in ejus centro polh tam, circa quam omnes coire la&eas docuit JfeUm c. 1 9, fi gurifque exp redit elegantiflime quoti- diana demonftrat av1c>4iA>negari equidem haud pot- eft, plurimos plexus , capreolorum vitium inftar , eo loci reperiri , quibus glandula haec circumje&a potius eft tutelai gratia, & ob alium ufum in fequen- tibus explicandum ,• fcd cum plexus ejusmodi et- iam extra glandulam exiftant numerofi , in gyros anfra&usquc inexplicabiles diftin&i , nullo funda- mento adlcribitur Pancreati Lagearum origo. Nec minus in obfcuro fuit earum Infertio,quain A 3 fummo fummo ftudio indagarunt poft JfeUium viri complu- res fagaeiflimi, qui omnes in Hepate, aut vicinis ve- nis, finem quaeti vere ; Hinc alii per Portae latera re- pentes adEpar furculos,qua (portam) quibufdam in locis corollae inftar five annuli incingunt am- biuntque, cum AfcUio & Hiwnoro deprehenderunt; quos alii variis Hepatis lobis, fcd minori mollioriq; praefertim copiofiflime inferi oblcrvavit G. Bartbo- linus : Aliivero exilitate horum ramorum deterri- ti , quae cum infinitis illis venis la&eisper mefente- riumdifperfis, cumquccopia illala&ei chyli nul- lam habent proportionem, varias hinc inde in ca- vam, emulgentes &c. infiertiones invenerunt, imo & ad lienem diftribui copiofiflime, finxerunt potius ingeniofe , quam demonftrarunt. adeo in varias abiere parteis , quo Hepar fanguinis primam offici- nam efledefenderentjcujus beneficio ex chylo chy- mus , ex hocfanguis generaretur , ad Cor deinceps per plurimas ambages , capillariumque vafiorum ofcula, ex ipforum placito, traducendus. Huic celeberrimae controverfiae lucem adferet - 4 proculdubio, & finem forfan imponet, Ductus , ille noyus Qhyhferus qui aliquot ab hinc menfibus cafiiin viva fe&ione nobis & coidpiciendum praebuit, quemque faecum latteum vocare, atque Amicis offen- dere folebam, antequam ulteriori indagine totam e "Digrftzed by Google ramnonfemel lufi: Etmanifefto tamen Diaphra- gma verfus afcendere videbatur facculus ille,cujus ulterior inveftigatio ob phrenicarum adipofarum- que venarum vulnera neceflaria, omnino videbatur impoflibilis. Tandem audaciorfahus, ipfum quo- que Diaphragma difeindere aggrefliis fum , fupra quod, intra thoracis cavitatem , apparuit vas ali- quod lacie turgidum , quod traje&o per incurvam acum filo conftrinxi , qua ligatura fa&um eft, ut magis magisque intumefcentes inferiores canales, otium mihi conceflerint ad finem ufque eosprofe- quendi. Terminantur autem in inteftinis , aut ,fi mavis , difpenfationis principium habent in illis, funtque ipfiffimae venae lahex ab Jjetlio detehae , quas omnes circa maximam mcfenterii glandulam coire ftatuit. Veruntamen ficuti ipfie ab ea glandula adHepar porrigi ramulos quofda obfervavit, quales & nobis vi fae mnt videri aliquando • ita haec nova obfervationoftrafcrt, ab ea glandula ramos pluri- mos, [e quibus duo infigniores funt, medio itinere conjunhi, 3 ulterius tendere , non rcho duhu, fed obliquo , ad glandula quae Renalis quibufdam, aliis ren fucccnturiatus , aliis capfula atrabilaria diha fuit, quam ubi praetervehi funt, fupra arteriae Aor- tae defcendentem truncum , in amplitudinem fe diffun- diffundunt , fed miris anfra&ibus , gyris , flexibus, capreolorum vitium inftar, conflantem, [quariiipra Cavam fefe diffundunt quandoque] ac nulli rei ma- gis comparandam, quam venis arteriifquefpermati- cis , in vafe pyramidali feu pampiniformi prope te- ftem conjun&is. Hxc quidem infra glandulam re- nalem fpe&antur , atfupra eandem T runcus eft ca- lami fcriptorii magnitudine , qui fupra lumbares vertebras Diaphragma praeterve&us, in Thora- cis concavum penetrat , atque ibi fpatio inter ver- tebras & aortam defcendentein medio, fuperiora verfus afcendit, intercoftalibus arteriolis eum fu- pergredientibus , unico loco excepto , qui eft inter quartam Sc fextam vertebram , ubi bifurcatur du- &us hie, atque intra bifurcationem tranfeunt arte- riola: , qua: non parum augent difficultatem in ejus inveftigatione, rupta enim vel unica ex his, fanguis effluens totum interturbatnegotium. Afcendit ita- que duftus hic , uti di&um eft , per T horaeis longi- tudinem, fenfim tenuior evadens , atque ubi cor fu- peravit (quo loco alius obfervatus fuit ramus, ver- fus cor tendens) non amplius aortae accumbit, fed oefophago incumbens, ad axillares ufq ; ramos per- tingit, quantum primo intuitu licet cognofcere.Sed vero diligentius inquirenti , manifeftum evadet ad Iugularein internam ftniftri lateris deferri, praeci- Digitized by puo autem iuo ramo inferi fub Thymo glandula in illam venas cava; partem, qua; claviculis fubjacens in homine, ab illis fubclavia denominatur, quam axillaris principium in canibus merito dixeris : et- enim inflato per fpiritumhoc 2)«e/«,clarifl]meper- fpicitur, fanguinem in ea vena non moveri tantum, fcd & in bullas (pumamqj converti , imo Cor ipfuin elevari, quod fi contrario modo Ductum inflaveris, h.e. verfus inferiorafpiritii propuleris, nullo modo intumefeet, nec per meare fpiritus poterit, idque ob valvulam obftantein , quae infra Cor tantummodo, neutiquamfuprailludin hoc Duttn reperitur. T antum de Hiftoria,cui quod 1 uperaddas vix eft praeter nominis rationem, quacumlicneritfempcr novis rebus novam imponere, placuit,rcje&is Venae labeae, Venae Alba;, Canalis, &c. nominibus, ne cum Ureteribus, venaLa&ea Arabum, aut Lageis AfeUii confunderetur , Ductus nomen ob fimilitudinem quanda attribuere. fed quo ab aliis ejufdcm nominis difeerneretur , Cbyltfert nomen additum fuit, quod per cum deducatur autdevehatur fuccus,la&eo co- lore per tenuiflimam membranam tranfparens, de quo mox in ejus officio dicetur uberius, modo prius fcrupulum iis exemero, quibus ad nova quaeque tar- dior eft aflenfus,& affirmavero extare du&um hunc in omnibus , quos viderclicuit, animalibus, utpote canibus, felibus, cuniculis, vitulis, & c. eumque in- veniri nullo negotio, fi coftarum cartilagines fini- ftrae difcindantur , apertoque thorace, pulmo manu elevetur , donec in confpe&um prodeat arteria de- fcendens : neque reperiri tantum prxfenribus in mefenterio & apparentibus la&eis, fed illis quoq^ a chyli diftributione evanefcentibus,manifefto con- fpici , prout in hiftoria abunde relatum eft, 8c ocu- lata! manus, quxin anatome utramque obtinent pa- ginam , fidem facient certiflimam , fi oculatis tefti- bus credere quis recufaverit, quales adfuere, fub ipfis initiis inprimis, Cl. D. LudoVicm de i Beaufort Gallus, medicinam feliciter in hac urbe exercens A na tomes 8c caeterarum Medicinae partium peri- mi 11 ™ 8 ; complurefq; deinceps medicinae ftudiofi: complementum autem operis fpe&avit,qui mihi eft mftar omnium , Clarifl: & Experientiflimus Vir D. lociti . Antonida yander Ltnden , Collega meus Ho- norandus, cuihoc multifque aliis nominibus plu- rimum debeo. At hic non levis exoritur de ho- mine dubitatio, num fimiliter in illo exiftat ? E- quidem hac in parte idem fatum experietur Vtichts hic cum la&eis jtfeUu , quas cum in homine non vident idem , quia nefos exiftimavit vivum ho- minem incidere , necefiaria tamen fequela intulit, fieii vixpofle,utunus & folushomo iis deftituatur, t> :.i B 2 qux r quae in tot brutis , ob (irnilcm neceffitatem , repe- riuntur . Sed quid fi homines inter epulandum fubitanea morte extindos, aut aliquot a paftu ho- ris neci traditos diflecuiffet AfeUtus , confpicere fot- fan Tuas ladeas potuiflet, quamvis ob adipis in me-' fenteriocopiam , fub quo delitefcunt, & quem pri- mo divelli diftrahique oportet, res non caruiffet dif- ficultate. Verum facilior multo in talibus eflet 2)«- &us hujus inveftigatio , & fiquidem ullo unquam tempore ejufmodi contigeritfubjedum,quo omnis haede re lis terminetur , noftra: non deerimus di- ligentiae. Mirari hic poflet aliquis , cur poft Ladeas ab Jfetlio detedas venas, latuerit nihilominus Thitlus hic, praefertim in tanta vivarum diffedionum co- pia , ob chyli fanguinifque motura inveftigandum inftitutarum ? quaefivit idolim de fuisLadeis Afel - litis & caufas reddidit non contemnendas , quae ta- men in noftro cafu nullius fimt ponderis. Igitur re- fponderi vix poteft aliud, quam quod omnes ad He- par , tanquam unicum fcopuin colliniaverint, quo ' cum dirigi ladeos quofdam furculos, atque in illius fubftantiam inferi cernerent , neutiquam ioJliciti fuere de ulteriori perveftigatione , rati defundos fe nunc eo labore , poftquam glaciem fregiffet .Afel-* litu ; quin fufficere non tantum eas venulas ad chy- f- lum Digilized by Google Ium Hepati advehendum , fed nec polle nec debere eum ad aliam partem pergere exiftimantes :Jmo qui inter eos adhuc exteris inveftigando palmam praeripuere, nec fatis fuerunt confili huic Lagea- rum in Epar infertioni , obfervarunt praeterea ea- rundem in cavam & emulgentes ingrelTum ; in eo cum reliquis utique convenientes, neceffariam elfe aliqualem Hepatis conta&um ad chylifeu tranfmu- tationemfeualterationer*. Nos vero infra docebi- mus, non difficillimam folum fed & impoflibi- lemelfe chyli per Hepar tranfitum ; dein, commo- dius haud potuilfe chylum deduci quam per T>uBum hunc, re&aadCor tendentem , ut ibi fanguinis in- dueret naturam , tanquam in «■ifuClvoias praecipua of- ficina , quae duo probare nunc aggredior. DUCTUS OFFICIUM. . Ultima haec eft , fed praecipua hujus Tra&atus pars, cujus gratia extera prxmifimus , qux Offi- cium QuSIm Cbjhferi patefacit atque exponit. Hoc quamvis prima fronte perfacile videatur affignare , fpinofis tamen involutum eft difficultatibus. Prin- cipio , nomen ipfum indicat , chylum deferre } erit igitur ejus Officium , chylum fufeipere , fufeeptum continere , contentum devehere , feu ad certam ali- quam partem diftribuere. Evincitur hoc ex eo , ; B 3 quia Digitized by Google quia vas eft , omnia autem vafa diftributionis funt inftrumenta. Vas erit fui generis , fed venx fimilli- mum , quam nihilominus tenuitate fuperat. cur hoc ? an quia membranis fiiffultus atque a partibus durioribus remotior , craflitiem haud requirebat > an vero quia humorem fervoi i & ebullitioni minus obnoxium continet. Reperitur enim in illo fuc- etis , colore la&is aemulo , quem Chylum effe , hinc colligitur , quia perafi» ciborum in Ventriculo conco&ione (qua: nihil eft aliud quam ejus in fuc- cum cremori hordei aut pulticulae la&eaj firmlem, quem chylum dixere , converfio) eantque fecuta in inteftinorum cavitatem protfufione, demum con- fpicitur. omnium primo in venis la&eis, per mefen- terium difperfis ,in quas aut caloris , alterius ve vir- tutis beneficio trahitur, aut inteftinorum motu pe- riftaltico propellitur & exprimitur: quicquid ho- rum fit , unica ligatura affatim convincit, ab intefti- nis , tenuibus maxime , fuccum hunc provenire. Hinc per eafdem venulas, fenfim ma)oies fa&as , defertur ad maximam Mefcnterii glandulam , in brutis magi9 confoicuam , circa quam colliguntur , vario/que gyros &: meandros eftormant- unde fta- tuunt plurimi , chylum in illis plexibus moramfi- ciundo , ulteriorem ftjbire eonco&ionem, imd ex- crementitii nonnihil deponere, equidem uon re- r - pugno Digitized Google pugno huic ufui , quia intumefcunt faepius a pravis fuccis mefenterii glandulae, fed cum earundem quo- que officium fit vafa tranfeuntia fulcire, huic praeci- pue dicata cft glandula , quae longitudine infigni praedita, fulcipit ab omnibus inteftinis venientes ra- mulos, eos colligit, colledofquc unit. Cumenim ultra glandulam ipatium non fit adeo larum, ut in melenterio, ncceffiarioanguftari oportuit haec vafa, h. e. ex tot furculis rami numero pauciores , fcd mole majores, debueruntefformari: Qui tum glan- dulam renalem adeunt, an autem in hac vel ab hac aliquid patiantur, didu eft impoilibile, ob ardum cum vafis illis nexum, qui citra ruptionis certiffiimae metum disjungi nequit, profedo fi verum eft, in glandulis his fupra renem pofitis, &manifefta cavi- tate proditis , fuccum quendam acidum contineri , magni effiet in chyli, hac tranfeuntis praeparatione momenti ; fed his llmilibulqueufibusobftat earum in factu magnitudo. Hac glandula Renali fuperata, in amplitudinem infignem fe diffundunt, & cana- lem aemulantur calami anferini craffitie ftatim fupra diaphragma : qui vero infra illud apparent capreo- li & cincinni complures , tanquam diverticula funt chyli effuli, ne confertim nimis fuperiora petat. Afcenditenim dehinc chylus, per deferiptum ca- nalem, ad luminum ufque jugulum fed quamam fit hujus Digitized by hujus motus efficiens caufa , non fine ratione con- trovertitur , cum aut tra&u , aut pulfu id fieri ne- cefie fit , nifi quis felici copula utramque conj unxe- rit fententiam. Pullum negare nullus audebit , qui difpenfationis chyli principium ab inteftinis efle noverit,qu*comprimendo,per velamentum bom- bycinum , in hiantia vafculorum la&eorum ofcula, eundem exprimunt, fiiccefiivo partium (chyli) mo- tu ulterius deducendum j hoc enim unica poteft comprobare ligatura, qua inftituta Lageas repleri eoufque videmus, abolita jam cordis arteriarum- que a&ione, donec ceflaverit ille motus inteftino- : norum , lumbrici repentis inftar fe contrahentium , quem 'Afrrtwv dixere poft Galenum Medici. At vero , cum nihil agat ultra fphaeram fu* a&i- vitatis , non videtur fola h*c Pulfio chylum pofie in du&um ufque propellere: ut enim nihil nunc di- cam de vi* longitudine, & motu illo natur* gra- vium contrario (cogitur enim furfum afceqaere chylus) obftabit potiffimum glandula illa, ad quam diximus omnes la&eas tendere. Et fanc veritati vi- detor confentaneum & experienti*, in hac fifti In- teftinorum vimmotricem, nec ultra eam fe exten- dere. Porro ad ipfam glandul* contra&ionem con- fugere, fimilem ei qualem $ venarum fibris fieri vo- luit Galenus , inane prorfus eft & irrifu digniffimum. ✓ Cum igitur nec pulfus fufficiat, nec contra&io glan- dulae 8c vaforum fpontanea poffibilis fit , habebit- ne locum Attra&io? Id video placere viris do&iffi- mis i fed fateor illubenterme adduci, ut Attra&io- nem fieri ftatuam ubi trahens rei trahenda: non eft alligatum. Quid igitur dicemus , tale aliquod A t- tra&ionis genus hic inveniri quod per calorem fit > compertum enim eft,omne calidum, id quod fibi eft * vicinum humidum, proficere & arripere ? Atque haec non eft nova lententia, fed ipfum Hippocratem habet autorem lib. de Carnibus, VenXpoJlquam inca- luerunt , e Ventre quod, tenuijsimum eft , rapiunt. Hanc deinceps amplexi fuere viri eruditiffimi , fed nullus eorum explicavit modum quo talis Tra&io perfi- ciatur. Confentiunt equidem in hoc quotquot funt, inteftinis tenuibus magnam venarum arteriarum- que multitudinem fuifie tributam, non ad nutri- tionem , fic enim plures craffis debuiflent inferi * neque ad conco&ionem juvandam , quae aut nulla , aut certe non magna fit in Inteftinis j neque ut per eas chylus ingrederetur , huic enim officio defti- natae funt Lafieae ; fed ut juvent attrahendi vim in iftis venis Ia&eis, dum eas calefaciunt mediante fan- guine , a Corde recens prodeunte : Unde & Cordi principaliter ac primario Attra&ionem hanc refe- runt acceptam, quamvis & Iecori infignem quoque C in- inefie fateantur calorem , & ob eampfe caufam ad Epar admodum fubito rapi chylum exiftiment. Cseteriim nonconfiderarunt forfan La&eas ad He- par aut nullas , aut rariffimas deferri , adeoque nec EpatisadfcribendumTra&ioni, quod repente ex- haufto fucco obliterentur La&eae : praeterea , eas quae mefenterium perambulant Chyliferas , aut . tranfverfim ad angulos acutos mefaraicas interfe- care,aut in mefenterio reperiri fpatio membranae inter mefentericas medio , neutiquam vero iis effle appolitas , quare nec multum caloris ab iis poffle mutuari. Ut igitur & nos fymbolum noitrum con- feramus in re fatis per fe difficili Sc obfcura , praeno- tandum eft , calorem proprii non attrahere, fed ra- refa&os & in vaporem converfos humores afeen- dere in altum, unde & vulgo Soli attribuitur vapo- rum e terra Attra&io. Eft & alia A ttra&ionis a ca- lore ratio, qua videmus humores ad loca a calore rarefa&a facilius propelli , ita ad caminum vel for- naccm in qua ignis lucet, vapores (fi qui in cubicu- lo fuerint) & aer conferti aa affluunt , ait G. Ent. Praeter haec Attra&io dicitur fieri , quando per fu- &un\ attra&us aer, liquores fibi conjun&os, & qua- fi cohaerentes , fecum ducit, & horum quidem una pars aliam ; exemplo fit aqua vel vinum fu&u per tubam fublata , & de uno vafe in aliud vas tranflata. Caete- - bigitized by Google Caeterum fuppofltishifce modi$Attradionis,res eft pronoftro Du£tu plane confe&a, nimirum adjacet ille lateri A rteriae jnagnae ( donec Cor fuperaveri t, quo loco valvula eft, ne ab impetu c Corde exfi- lientis fanguinis afcenfus ipfius impediatur) unde fit, ut a calore fervidi per arterias delati fanguinis attenuatus & fpirituafcens chylus , nullo negotio furfum poflit afeendere. Verum neque hoc fuffi- cit-, fed quandoquidem calidiflimus & validiflimus ignis dominatur in Corde , propterea confcrtim & aer& fanguis ab omnibus totius corporis venis af- fluit: Imo&fu&u quodam Cordis fanguis ex ju- gulari & axillari utraque attrahitur ,& flmul quo- que chylus in hoc Duclu exiftens , quandoquidem ejus rami in didis venis terminantur ,• fle itaque ifl- mul & chylus Sc fanguis deorfum labuntur in Cor- dis dextrum ventriculum. Atque hoc eft illud Pa- radoxum , quod nihilominus certiflima conftat ex- perientia, chylum mox ab inteftinisCor ingredi, quidni > flatus ingreditur in demortuis , igitur Sc patebit chylo via in viventibus, is porro ianguini per jugulares axillarefque refluo commifcetur y Sc exa&e permifeetur in hoc cacabo , idque a calore Cordis ,qui folus eft capax chylum infanguinem tranfmutare , fi debita copia fit , & rite praeparatus. Hoc addo propter eos , qui voraces cum fint, debi- C 2 lique , ' Digitized by Google lique calore praediti , in iis exactam illam cum fan- guine mifcellam fubterfugit chylus, etiam in ex- travafato fanguine, potiffimum infuperficie con- fpicuus , quem pituitse nomine baptizarunt, colore 8c confiftentia decepti : In iisautem qui bonifucci Cv faciles concoctu cibos aflumunt, quia gignitur parciflime, propterea vix a fanguine difeernendus. ied cum nullus non in vidu delinquat quotidie mi- rum non eft gigni continuo fimilem, etiam in tem- peratifiimis , materiam, quam tamen cordis calor ctiamnum iuperare ftudet, fi non uno, repetitis /al- tem circuitibus : adeo ut etiam contrarias longe qualitates ei imprimere potis fit, ex frigida &hu- mida calidam & ficcam eam reddat, per famem & jejunia praecipue , ni affluxu novi chyli fervor ejus (cordis fcil.) perpetuo reprimatur, qui certe ulus chyli non eft contemnendus , uti propediem ex quamplurimis aliis phoenomenis oftenfurus eft in erudito /Lio opere ClarifT. T>. Ioan. Jntonid S angui- nis motu prodidit , opinantis chylum ad Hepar per- venire per meatum illum feu canalem, qui a Iecore te&adeorfum protenditur atque inferitur inteftino Duodeno, quamvis enim re&a fit via, tamen ex hujus meatus canaliculis , in Portae ramos , quibus adjacent perpetuo, chylus deberet effundi, atque inde in Cavam migrare. Ut taceam interim nullam hic efle motus fpeciemimaginabilem,quo median- te chylus eoufque pervenire poffet: Nec enim ca- lor fufficit pro T ra&ione > nec Ptdfio locum habe- bit, cum motus ille Inteftinis proprius,nihil furfum, fcd omnia deorfum foleat pellere: Accedit & illud, quod inteflinis chylo repletis atque diftentis , Ca- Digitized by Google nalis ille bilarius, inter duas inteftini tunicas trans- iens , plane occludatur^ ficut foramina ureterum in vefica, ita ut bilem non permittat tum defccndere, quod optime in aureis fuisobfervationibus adnota- vit FaUopiu s. Sed eadem opera lubet ejuldem Au- toris rationes ad examen revocare , a du&us chole- dochi (quem Chylodochum vocat) ftru&ura peti- tas. Prima & fecunda ratio a vix brevitate & vafis magnitudine defumptae,neutiquam ftringunt ; nam Natura non femper utitur redo tramite , fed amba* ges quaerit, & vias illas modo anguftas,modo paten- " tes facit pro rei exigentia & ufus neceftitate, ita per multiplices inteftinorum anfra&us excrementa ex- tra corpus amandat j Et lic^t chylo crafliori fufei- piendo aptior videatur efle canalis ille bilarius, ea- dem facilitate fufeeptus elabcretur, prxfertim cum nullae in eo fint valvulae ex ejuldem Autoris Senten- tia. Tertium argumentum invalidum eft nulliuf. que confequentiae. etenim nonne perinde eft, an excrementorum Separatio fiat per di verfos canales, an vero per unicum truncum ? Et an non poteft aeque per unicum Vas infigne utilis & alimentaria materia ad partem aliquam adpellere , ut non fem- per opus fitpluribus du&ibus ? Quartum ejus ar- gumentum eft, quia du&us Choledochi in Inteftino extremitas carne fpongiofa & papillae mammarum fimil- */ . Digitized by Google fimillima eft obduba ; Sed hoc evenit propter cru- ftam cafneam , inteftinis omnibus interius adna- tam , ejufque dubus choledochi , ut & pancreatici, orificio circumjebam. Quinta ratio ab exilitate la- bearum petita , 'non obftabit noftrae conclufioni , quia multitudo illarum par eft majori copiae chyli fufeipiendae , quam non eft meatus cholidochus : Neque nos moveat, quod extremitates illarum in inteftinis fint valde exiles, &, ut loqui amat Au- tor, hirudinum morfui fimiles; nam 8c venae arte- riaeque omnes ad extremum capillares fiunt , illas tamen ab his fanguinem accipere manifeftum eft e fanguinis Circulo , five per carnem , five de vafe in vas tradubionem eam fieri ftatuas. Veriim objicit fexto loco , obftrui exilia haec orificia a limola cru- fta interiori Inteftinorum fuperficici adhaerente > Imo contra , neceflaria valde eft haec crufta , ne ob- literentur Sc occallefcant ea orificia, a continuo ma- teriae tranfitu; dein, quia fimiliseft eadem panno bombycino , feu laneo philtro Pharmacopoeorum, ideo per eam exquifitior chyli pars percolatur ad labeas commodiflime , craffis 8c terreftribus parti- bus remanentibus. Tandem in diflebo cadavere cujufdamftrangulati, qui cibum duabus antefup- plicium horis fumpfierat , feribit/e obfervafte 8c re- perifle tum in ventriculi fundo, tum in duodeno , D ut& ut & per totum meatum cholidochum liquorem fubflavum , quem pro chylo habuit , indeque coni- ci udit hunc per meatum illum ad Epartranfire: Ve- runtamen non arbitror negaturum ede virum Cla- riflimum, polle bilem illam e cholidoeho jam ad duodenum delatam, in ipfum ventriculum regurgi- tare j prxfertim in tali perturbatione animi , qualis infupplicioafficiundis adeftutplurimum : deinde, & hoc certum eft,poflc fimilem humorem biliofum in iplo ventriculi fundo genitum fhifle e corruptis ciborum relliquiis. v Aliam chylo viam aflignavit Iacobm Bacciw dtp fer tat. de Corde , canalem videlicet JVirJutigiamm y quem ab inteftinis chylum fufeipere ad inftar labearum ftatuit, unde & pro labearum maxima eum habet. Sedoppidofallitur, quotquot enim funt labeae , e& fiunt tenuiores cxiliorelque, quo inteftinis funt vi- ciniores , cujus contrarium in clubu pancreatico evenit ; quin & parietum robore plurimum a labea- rum fubtili membrana differt ; adde etiam, quod in- teftinorum plicae carnolae, defeendente chylo, fora- men feu aditum ejus occludant; ut taceam interim, chylum in eo nec vifum unquam , neC videri in vi- vo ammali poffe , uti tradit propter impof- ftbilem ejus vafis ligaturam ; denique quorfum ab- iret diylusille,cumadLietiem non pertingat du- vi bus &us, ncc a vena fplenica exfugi aut recipi ullo mo- do chylus poflit. Sed hx , fimilefque cogitationes, fi veritati minus refpondeant , condonandas funt vi- ris folertiflimis,laudandaque eorum indufti ia,quod fuis inventis hanc medicinae partem exornare quo- quo modo ftuduerint» ' Verum enimvero quaerat hic aliquis merito, cum Hepati ademerim omne chymi faciundi officium, Cordi tribuendo totum opus fanguificationis , an non hinc fequatur fruftra fa&um fuifie hoc vifcus, hominique datum pro inutili folum pondere , uti de Liene fenfifle dicitur olim Erafiftratus ? Et non parum confirmat hanc opinionem exemplum Mat- tkue Ortelii , in cujus cadavere ne veftigium quidem vel Hepatis vel lienis fuit inventum, fed inteftina folide carnofa , & vena Cava ex ipfis immediate or- ta , eo fere modo , quo alias ibi vena Portae folet im- plantari. Praeterea , cum fit rudis indigeftaque mo- les, nullis circumfcripta terminis , nullamque ha- beat figuram fibi propriam,fed qualem vicinae par- tes permittunt, & vaia vifceraque integenda poftu- lant , non erit certe nobilioris alicujus fnn&ionis organum. Attamen non omnino nihil agit nihil- que poteft : fed quamvis inter partes principes lo- cum haud mereatur , alterius ufus gratia conditum efle [cum natura nihil faciat fruftra] rationi eft con- D 2 fen- V. - K Digitized by Google fentancum. Neque nos moveat lingulare & uni- cum Ortelii exemplum, praeter quod aliud ha&e- nus memoria non eft proditum, quiacarnofa intefti- norum fubftantia vicem IecinorisLienifque potuit fuftinuifle. Audiamus fuper hac re aurea Pbilofo- pbi verba, lib. 2- de part. anim. cap. 7. Cor & Epar necejjaria funt omnibus animalibus : iUud quidem propter caloris principium , Hepar 'vero cothonis gratia, necef- farium igitur eft , non quidem abfolute , fed ad melius , &, ut non tam coquat ipfum, quam ju- vet ad co&ionem. Etenim cum exterius incum- bat ventriculo , quem in quibufdara fubje&is to- tuin fere obtegit [adeo ut fibi invicem refpondere utriufque vifceris magnitudinem traditum fit a ma- gnis autoribus] non parum juvabit calore fuo cibo- rum conco&ionem. An etiam fanguinis } procul omni dubio , fufcipit namque eum>per venam Por- . tx , & aliquamdiu continet intra carnem fuam vere calidam [cum vifcus fitfanguineum3,quam copiose circumje&am videmus numerofis illis Vafis per Epar difperfis,quae ne invicem implicentur aut col- labantur , appofita hac fanguinis concreti maffa ftu- diose cavit natura, ficuti eadem teftes appendit va- fis fpermaticis , ne contrahantur & in fe contor- queantur. Debuit autem talis vaforum complicatio & commixtio fieri in Epate,quo difficilior fit tranf- v; ' itus Digitized by Google itus ejus materiae , quam natura diutius haerere vult ; haec vero nulla , praeterquam fanguis , efte poteft. fed cur morari debuit ? fcil. ut exa&ior fieret mix- tura fanguinis per mefentericum & fplenieum ra- mum redeuntis i nam ille craflior eft,, hic tenuis, non tantum quia recens e numerofiflimis lienis ar- teriolis eft effufu£, fed & ab ejufdem parenchymate calefa&us , proindeque fiumme tenuis & liquidus exiftit, cujus fpirituofae tenuitati debetur, quod ad- mixtae partes crafiae de facili fubeant una & per- meent e Porta in Cavam , quem tranfitum nemo * cum ratione unquam poterit inficiari , licet oculis non pateant Anaftoinofes. Erit & alius Hepatis ufus, fiquidem conje&urae locus detur , non con- temnendus ; cum enim Lienem non habeant omnia animalia , fed abfolutiffima& perfe&iflima, nempe quae calida funt& fanguinea, & pulmones habent infervire poterit itidem Hepar hujus fervidi a Lie- ne tranfmifti fanguinis attemperationi, qui deinad . Cor delatus, refrigerium illi praeftabit , uti de cere- bro ftatuifle videtur Arifioteles y & pulmonem ei ufui infervire notiflimum eft. Neceflaria porro eft talis attcmperatio , non tantum quo perfe&ior, evadat fanguis, fed & quo poffit uterque exa&ius in Epate permifceri , cum alioquin ille , qui a Liene venit, fua tenuitate celeriter nimium tranfiturus eflet. D 3 Haec Qigitized by Google x • .. Hsc fimiliaque minoris momenti, minufque no- bilia ac necefiaria Hepatis funt Officia , Caeterum' Cordi non in fanguificationis opere, fed & in omni- bus aliis fun&ionibus principatum deberi , praeter fummorum Virorum authoritatem, plurima con- firmantargumenta, quibus recenfendis nunc fuper- fedeo. Unus fufficiet Hippocr. 1 . 1 7de Di*ta. text. i 2 . Calidifsimus & 'vahdtftmus Ignis (quem in Corde repo- nit idem) omnibus dominatur y obiens omnia fecundum na- turam jfine Jlrepitu , cum vifu , cum taclu. In hoc anima 7 mens , prudentia , auctio y motio , demifio , mutatio y femnus y evigilatio. Hic omnia per omnia gubernat , & h